Redactioneel

Duimpje, hartje, donderwolk

In zijn jubileumnummer 75 gaat rekto:verso de emotionele toer op, met Het Grote Emoticon. Precies 75 auteurs en visuele kunstenaars kozen elk een emotie en laten er hun ziel of hun intellect op los. Is er dan nog niet genoeg sentiment in deze tijden? Misschien wel, maar hebben al die emotionele uitingen wel de diepgang die we van gevoel verwachten?

 

Beste Louis de Rouvroy, hertog van Saint-Simon,

Elke vrijdag schrijft een van onze vijf vaste online correspondenten een brief aan iemand. Deze week pleit Leen Huet, vanuit over haar lectuur van de eerste 300 pagina’s van de Mémoires van Sint-Simon (nog 7700 te gaan), voor minder sociale media en meer historische afstand.  

Uit de put

Underground is een paradox: zodra wij het kennen, is het geen underground meer. Echte underground laat zich niet opspitten. Het is een beetje zoals bij mollen: je ziet er wel levende sporen van, maar de mollen zelf laten zich pas aanschouwen als ze dood zijn – in retrospectief.

 

Too many cocks spoil the soup

Verslag van een zondagse redactieraad ten huize rekto:verso: vijf mannen en vier vrouwen laten samen hun licht schijnen over de inhoud van het komende gendernummer. Er hangt iets in de lucht. Al een paar eeuwen... 

 

Gaat het nog vooruit?

‘Zwaar, hè? En zo donker!’ Het Mechelse koppel dat van Dood van een handelsreiziger had verhoopt dat het een fijn avondje toneel zou opleveren, voelt zich toch wat in de kou gelaten. Als het de zaal van t,arsenaal weer inwisselt voor de kille nacht, is dat met de last van Europa om de nek. Bezwaard. Verduisterd. Zelfs het toneel biedt blijkbaar geen verlichting meer voor de sombere dreiging van terreur, massamigratie, overstromingen, recessie, depressie, regressie van alle dag. Zit dan werkelijk alles in het slop?

Bang bang

Hoe absurd kan het worden? De ‘Mars tegen de angst’, de groots geplande herdenking na de terreuraanslagen in Brussel, werd één dag voordien afgeblazen, op Stille Zaterdag. ‘Gezien we in ons land nog onder dreigingsniveau 3 leven, is het geen goed idee om zondag een grote concentratie van mensen in Brussel te hebben’, aldus burgemeester Yvan Mayeur en minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon. En dus schrappen we uit angst voor aanslagen onze samenkomsten tegen de angst voor aanslagen. Een diepe paradox? Of juist het summum van vaderlandse (voor)zorg?

 

Pop voor je kop

Op vrijdag 6 november keek een recordaantal van 3,6 miljoen Vlamingen en Nederlanders naar de finale van K3 zoekt K3. Met 170.000 tweets kroonden de nieuwe blonde, zwarte en rosse van Studio 100 zich die dag tot ‘het tweede meest besproken onderwerp ter wereld’. Bij VTM was het twintig jaar geleden dat er zich nog eens zoveel mensen tegelijk aan één programma hadden vergaapt (blijkbaar was De Kotmadam in 1994 nóg straffer). En natuurlijk zeggen cijfers niet alles, maar zo werd de verkiezing van Klaasje, Marthe en Hanne tot de nieuwe melkkoeien van de laaglandse populaire cultuur dus de tv-gebeurtenis van het jaar. Waar was jij op 6 november 2015?

 

De toekomst is aan ons

Van de tijden van vandaag is dit nieuwe nummer een witboek: een levendige waaier van voorstellen en alternatieven voor de komende jaren van kunst en cultuur in de Lage Landen. Kijk naar buiten, er is reden tot optimisme. 

 

De toestand is kritiek

Van de tijden van vandaag is dit een zwartboek: een duistere waaier van de wantoestanden en misverstanden in onze Lage Landen. Kijk naar buiten, er is reden tot beklemming. 

 

Scholen in de mist

‘De kunstschool? Een half nummer over de kunstschool? Wat heb ik daarmee te maken?’ Dat is de flits die tussen uw oren schoot toen uw duim onze cover omplooide. We zien het aan uw frons. Met kunstscholen hebt u niets, denkt u. Tenzij u natuurlijk een radeloze kunststudent bent met meer aandrift om snuggere ‘boekskes’ te lezen dan aan uw meesterproef te werken. Tenzij u een overspannen praktijkdocent bent die al lang geen eigen werk meer maakt, maar wel nog perfect kan overbrengen hoe een eunuch zich moet voelen te midden van een harem. Of erger nog: dat u van al die overspannen docenten de decaan bent, en u zich tegenwoordig meer moeten bezighouden met rationaliseren dan met inspireren.

 

Verzet het verzet

Het had iets aandoenlijks: de bonte bende van slogans, spandoeken en demonstranten die op 8 mei het Kunstenfestivaldesarts op gang trapte op het bordes van de Brusselse Beurs. Ze hadden er de jongste dertig jaar nog al gestaan, sommigen zelfs elke week. Toen hadden ze hun vuist geheven tegen de invasie van Irak, voor een verbod op uraniumwapens, tegen het Sint-Annaplan van de regering-Martens, voor de Catalaanse onafhankelijkheid, tegen de nachtvluchten boven Brussel, voor de vrijlating van Ali Aarrass, tegen de kwalijke zeden van Berlusconi, voor de juiste verloning van gewetensbezwaarden, tegen de derde ambtstermijn van president Nkurunzina van Burundi, en voor nog twintig andere goede redenen om weer de vaan te hijsen, de banderol te ontrollen en door metalige megafoons het zwijgen te verbreken.

 

Voorbij de vaan van de dag

Spelletje voor dooie momenten tijdens aanslepende linkse vergaderingen: noem zo snel mogelijk drie linkse waarden. Links en rechts weerklinken de usual suspects: ‘Solidariteit!’ ‘Rechtvaardigheid!’ ‘Zelfkritiek!’ ‘Interne onenigheid!’ grapt iemand met een opmerkelijk verzorgd voorkomen. Cryptorechts, vermoeden de anderen al enige tijd, maar inclusie wint het voorlopig van achterdocht. ‘Empathie!’ roept iemand. ‘Behalve voor rechts!’ grapt de cryptorechtse rakker, zich van geen kwaad bewust. De meest langharige van het gezelschap was tot dan toe diep verzonken in Le Capital au XXIe siècle van Piketty. Abrupt staakt hij zijn lectuur. In zijn ogen flakkert het ideologische vuur: ‘Wacht eens, vrienden,’ zegt hij genderneutraal, ‘wat als we nu eens afdalen van onze moral high ground! Wat als we daadwerkelijk met rechts zouden praten. Niet vrijblijvend om ons gevoel van het eigen gelijk te sterken, maar oprechts!’ Hij had de gave van het enthousiasme, maar niet van de woordgrap (humor en ideologie, een ongemakkelijk huwelijk). Hij vervolgde: ‘Wat als we er even, al was het bij wijze van gedachtenexperiment, van uitgingen dat we het bij het verkeerde eind hebben?’

Mancomanie

‘Strever!’ Op de middelbare school, medio de jaren 1990, was er geen verwijt dat vaker langs je hoofd schamperde. Je bleef thuis van een fuif om te blokken? Je haalde een tien voor godsdienst? Je manifesteerde jezelf in de klas als meewerkend voorwerp door braaf je poot op te steken? ‘Strever!’ Misschien was het de loutere legitimatie van onze lamlendigheid als puber. Een foutje van de leeftijd. Maar kan het ook het laatste wapen van de losers tegen de winners zijn geweest? Een collectieve correctie op overdreven prestatiedruk, zoals een fluitketel waarschuwt wanneer de boel dreigt over te koken? ‘Strever!’

 

Na de sloop, de zelfkritiek

De Noorse Zeemanskerk in Antwerpen is verkocht. De kerkgemeenschap zal er in mei nog zijn 150-jarige bestaan vieren, maar daarna wordt het neogotische gebouw uit 1865 het speelterrein van Steve Symons en diens designbedrijf BuzziSpace. De Antwerpse ondernemer zal er een ‘flagship store’ van maken: een showroom voor zijn akoestisch absorberende ecomeubelen en wandpanelen. ‘Waarom ik de kerk heb gekocht? In de eerste plaats om ze te redden van de sloophamer’, zo verklaarde Symons deze zomer aan De Tijd. Gevraagd naar de kostprijs voor zoveel burgerzin, luidde het antwoord: ‘héél veel’, en uit eigen zak. Het orgel en de preekstoel zullen met plezier geïntegreerd worden in de nieuwe inrichting, zo is beloofd. Van kerk naar corporate, van zeemanshuis naar vlaggenschip: een nieuw likje verf, en de zaak is gepiept.

 

Kinderteelt

Drie minuten blanco

Sick of ik

Lust als must

Dat het niet schoon meer is

Tien jaar kritiek voor niets

Vlaanderen in fictie

Dubbel bewust

Lichtheid = diepgang - zwaarte

De onzichtbare stad

De economie is van ons

Kunst in wording

Romantisch zijn we allemaal

De regels van de kunst

Is gezag gezien?

De toestand blijft kritiek

Ambacht en traagheid

Jij ook

Het cultuurbeleid ontcijferd

Het nieuwe onthouden

Hoe vrij is de kunst nog?

Crisis?

Onze Waalgrens

Consumentenadvies

Test uw creativiteit

Laat alles achter, opnieuw

Kijken is de kunst

Alle dagen zomer

De crisis als passe-partout

Kunst en ecologie: naar een nieuwe avant-garde

Maak het zelf waar

Gevallen voor het volk

Champagne in het buitenland

Fuck rock-'n-roll

Wij '68

Mediamasturbatie

Alles kids

Hans Van Themsche recenseert Ben X

www.rektoverso.be

De kunst breekt uit

Van uw vrienden moet ik het hebben

Vorm en inhoud

Kunst in oorlog, oorlog in kunst

Visionair België?

Creatief met kindjes

Barre tijden

Ding dang dong, het is gedaan met Deng

Ophokplicht

R.I.P.

Voor niks schijnt de zon

Verse vis

Music, please

Lieve Kunstliefhebbertjes

Het wonder werkt

Keuzes

Wanted /Gezocht

Kaders

Kunstkritiek

Een explosie van stemmen

Kunstkritiek, een leven

De eindejaarsprijzen van rekto:verso

Gezelligheid troef met rekto:verso

Het zoveelste cultuurtijdschrift van Vlaanderen