Het zijn boeiende tijden voor de kunstkritiek. Zeker, ze is al een tijdje in crisis, maar wie of wat is dat vandaag niet? Crisissen doen zich bijvoorbeeld voor wanneer twee waarden even nastrevenswaardig zijn, maar onverzoenbaar blijken. Binnen het ambacht van de kunstkritiek zie je een haast beklemmende onverzoenbaarheid tussen kwaliteit en commercieel succes.
Het zijn boeiende tijden voor de kunstkritiek. Zeker, ze is al een tijdje in crisis, maar wie of wat is dat vandaag niet? Crisissen doen zich bijvoorbeeld voor wanneer twee waarden even nastrevenswaardig zijn, maar onverzoenbaar blijken. Binnen het ambacht van de kunstkritiek zie je een haast beklemmende onverzoenbaarheid tussen kwaliteit en commercieel succes.
Sinds het overlijden van het Oostblok waart pas echt het spook van het communisme door Europa. Over dat spooky communisme doen meerdere vreemde verhalen over de ronde. Zo wedt de stug doorpublicerende Slavoj Zizek op de onvermijdbare wederopstanding van het communistisch spook vanuit het Reële. En volgens Antonio Negri is dat al gebeurd en is het spook een veelvormige 'multitude' geworden. Boris Groys speculeert in Het communistische postscriptum niet zozeer over het spook van het communisme, maar buigt zich over het verdwenen 'reëel bestaande socialisme' in de Sovjet-Unie. Hij looft de paradox en polemiseert en passant tegen de tenoren van 'burgerlijk links'.
Schrijver Peter Verhelst stak samen met acteurs Aus Greidanus (Caesar), Kristof Van Boven (Brutus) en Paul Slangen (TrouwEerenVolk) de voorstelling Julius Caesar in elkaar. Voor rekto:verso noteerde acteur Benny Claessens wat hem aantrekt in het podiumwerk van Verhelst. 'Het werk van Verhelst is wakker worden in het midden van de nacht, naast iemand die je liefhebt en niet kent. Je ziet de maan schijnen op dat lijf naast je: op dat ene moment haalt het leven je in en tegelijk weet je dat het allang voorbij is.'
Terwijl sommige doemdenkers het einde van het boek aankondigen, is het in de hedendaagse kunst alomtegenwoordig. Uit een aantal recente publicaties blijkt dat beeldende kunstenaars de talrijke mogelijkheden van het eeuwenoude medium (her)ontdekken. Niet alleen de traditie van het boek, maar ook die van het naoorlogse kunstenaarsboek wordt op een spitsvondige manier gecombineerd met recente inzichten en opvattingen. Luidt deze belangstelling van beeldende kunstenaars voor het boek de zwanenzang ervan in of vormt ze net een garantie voor het voortbestaan?
Met zijn getatoeëerde varkens, zijn Cloaca en zijn Torre in Venetië wist Wim Delvoye zich nationaal en internationaal in de kijker te werken. Zijn inmiddels indrukwekkende productie leidt de aandacht wat af van het ondernemerschap dat is vereist om dergelijke grootschalige projecten te realiseren. En dat is jammer, want het maakt een belangrijk deel uit van Delvoyes artistieke project. Laten we daarom de schijnwerpers even richten op de ondernemer achter de kunstenaar.
Frankrijk, Franse cultuur, cultuur in Frankrijk: voor de geglobaliseerde Vlaming en Nederlander komt de kennis over die onderwerpen hoe langer hoe meer op indirecte wijze tot stand. We zweren allemaal bij Derrida, Deleuze, Rancière en Badiou (om even het voorbeeld van de filosofie te nemen), maar het liefst in vertaling. Wie kan nog vijf levende Franse cineasten noemen, los van namen zoals Besson en Ozon die meedraaien in het geglobaliseerde filmbedrijf?
Kun je met niks in de mouwen, behalve jezelf, een publiek blijven boeien? Zoals free jazz, maar dan op theater? Peter Gorissen probeerde het afgelopen maand in zijn therapeutische magical mystery trip, getiteld Kermis in de hel. In vijf maandagavondlijke sessies in Monty hakte de acteur zich een weg door de wildernis van zijn eigen hinterland, pogend om eigenhandig het theater uit zijn carcan te breken.
Met de ontluisterende postapocalyptische roman The Road won Cormac McCarthy in 2007 de Pulitzerprijs. Nu ontsiert John Hillcoats verfilming de bioscoopzalen, en ook die schiet raak. Head shot. The Road werd een duistere avonturenfilm doorspekt met enkele krachtige horrorscènes, maar blijft ver van een zoveelste escapistische hollywoodprent. Zo donker hebben we de VS zelden gezien.
Voormalig Groen!-voorman Jos Geysels plant een offensief. Als voorzitter van het Vlaams Fonds voor de Letteren wil hij de Republiek der Letteren een meer prominente plek geven in onze samenleving. Geysels maalt daarbij niet om een taboe meer of minder. 'Men onderschat het economische belang van deze sector. Er werkt evenveel volk als in een Opelfabriek.'
In de statige National Gallery in Londen liep afgelopen winter de indrukwekkende tentoonstelling The Sacred Made Real. Zeventiende-eeuwse religieuze schilderkunst uit Spanje werd er geconfronteerd met polychrome beelden uit dezelfde eeuw. Samen met de prachtige gelijknamige catalogus vormt de tentoonstelling niet alleen een belangrijke correctie op de bestaande kunsthistorische kennis. Ze toont ons de wortels van onze hedendaagse visuele cultuur.
In Kosovo weerspiegelt het theater de droom van een nieuwgeboren land. Op SkenaUp, het internationale theater- en filmfestival voor jonge makers in Pristina, worden performances uit de Lage Landen gretig onthaald. Zelf zitten producties uit de Balkan op de wip tussen de herinnering aan de oorlog en de toekomstbelofte van Europa.
Het Darwinjaar 2009 zat blijkbaar zo overvol met vieringen dat het maar meteen doorliep in het nieuwe jaar. Eind januari kwam de Britse film Creation uit met als ondertitel The True Story of Charles Darwin. Als film is het niet meer dan een ongeïnspireerd en erg saai kostuumdrama. Maar net in al zijn voorspelbaarheid biedt het als afsluiter van het feestjaar een interessante blik op de wijze waarop een wetenschapper als Darwin doorleeft in onze culturele verbeelding.
Attentie, dit wordt behoorlijk van de pot gerukt. Als Darwin de sleutel is tot alles, kan hij dan ook veranderingen in het theater helpen te verklaren? Het valt minstens te proberen. Springplank vormt Darwintrilogie van het duo Wolff, een van de jongste genotypes van een nieuwe, aangroeiende soort binnen de populatie van de Vlaamse podiumkunsten: het triptheater. Een poging tot evolutieleer in zeven losse gedachten.