Nr. 17 mei - juni 2006

Redactioneel: Ding dang dong, het is gedaan met Deng

We lazen het in de krant. Het doek viel over Deng. Het zelfverklaarde lijfblad van een klein, maar vastberaden stukje progressief Vlaanderen is dood. Het enige commerciële blad in onze regio dat echt een stevig paar kloten had, vindt blijkbaar geen geldschieters meer. De godverdomde koppigheid die elke Deng opnieuw zo Deng maakte, daar hield ik van.

 

Beleg op basis van zoete multiculi op Tom Naegels' wijze

Weer een moderne stressdag op je brood gehad? 's Morgens op de metro tussen allemaal negers in een maatpak de krant gelezen, over nog maar eens een bende illegalen die uit een cargo zijn gehaald? Op kantoor je voeten moeten opheffen voor die kuisvrouw met haar Azerbeidjaanse brabbeltaaltje? Na het werk even bij de afhaalchinees loempia's gaan halen, om bij het buitenkomen bijna te worden omver gekegeld door jong Marokkaans tuig op skateboards? Zo'n dag gehad? Modern en multicultureel? Dit zoete Beleg is ideaal om te verteren zonder veel morele oprispingen. Ideaal voor bij de koffie, en klaar in een wip.

Searching for the wrong-eyed Jesus

Gegarandeerd heeft half Vlaanderen na het zien van de kaskraker Walk the Line één of meer compilaties van countrylegende Johnny Cash in huis gehaald. Haast niemand zal ze echter meer dan één draaibeurt gunnen, want hoe 'schoon' die biopic ook is, het blijft weinig meer dan een histoire d'amour, Hollywood-style. En country blijft een genre dat, net als blues, door zijn repetitieve karakter algauw de doorsnee luisteraar gaat tegenstaan. Nochtans schuilt achter dat saaie imago een wonderbaarlijke wereld van religie, verhalen en poëzie, maar ook van schuld en verderf. Zie de pas op dvd verschenen docufilm Searching for the wrong-eyed Jesus van de Britse reclamemaker Andrew Douglas.

 

Een aureool van leegte, driemaal vermenigvuldigd

Meubelontwerper André Verroken (°1939) heeft zich mokkend van het gewone design- en meubelcircuit afgekeerd. Hij speelt het 'platte' spel van vraag en aanbod niet meer mee, zo luidt het. In plaats daarvan ontwerpt hij meubelen in de geest van l'art pour l'art. Hoewel monografieën over Vlaamse ontwerpers nog altijd dun gezaaid zijn, liet Verroken op korte tijd en mét overheidssteun wel drie verschillende boeken over zijn werk verschijnen. In de meest recente monografie André Verroken staat op één kast na geen enkel nieuw werk. De fors gesubsidieerde kunstenaar-ontwerper, die ook een film over zichzelf wil uitbrengen, zet daarmee pijnlijk in de verf dat hij tot nu toe niet meer kan voorleggen dan een handvol verdienstelijke unica.

 

De man die zijn lever tot de orde roept

Politiek bedrijven zonder een ideologie te willen doorduwen, is moeilijk. Mensen ter wille zijn zonder er iets voor terug te verlangen, is dat ook. Toch wordt een minister in een democratie verondersteld ten dienste te staan van de sector waarover hij verantwoordelijkheid heeft. En niet omgekeerd. Met een aantal eigenzinnige ingrepen gaf Bert Anciaux onlangs aanleiding tot een discussie over de betekenis van het begrip 'cultuur'. De bezorgdheid van waaruit deze tekst is geschreven, betreft 'de kunst'. Want kunst vormt historisch gezien de basis van gesubsidieerde cultuur.

Cinetrauma

Met de tentoonstelling Intertidal bood het MuHKA deze winter een boeiend overzicht van de levende kunstscène in Vancouver. Ik kwam er nogal onvoorbereid in terecht en liet me naar goede gewoonte leiden door mijn buik. Die blijft immers de ultieme parameter voor goede kunst.

 

Zoektocht naar de verloren noot

De Tunesische ud-speler Anouar Brahem is de laatste jaren uitgegroeid tot het onbetwiste paradepaardje van het prestigieuze ECM-label. Brahem bezit de uitzonderlijke gave om zeer toegankelijke muziek te serveren van een bijzonder hoog niveau. Le voyage de Sahar is de tweede, onlangs uitgebrachte trio-cd met een versmelting van ud, accordeon en piano en een uitgelezen vervolg op Le pas du chat noir, het album waarop hij vier jaar geleden zijn muzikale renaissance definitief verzilverde. De missie van een man 'à la recherche de la note perdue'.

 

Nazinderende kleuren

We hebben ons gesprek op een grijze ochtend in een mistroostig Antwerpen. We zijn beiden geboren in het gezegende jaar 1977. We zijn beide, zij het passief, nauw betrokken bij het fenomeen graffiti. Hij heeft graag Gentenaars, ik heb graag Limburgers. Philip Metten is een beeldend kunstenaar, ik een vat vol kritische bedenkingen over het wereldje dat het kunstmilieu heet te zijn. In mijn ogen lijkt het niet meer dan een gesloten clubje cokesnuivende, zelfingenomen, arty-farty rijkeluiskindjes die maar wat in een museum droppen en er dan een mooie uitleg aan geven om het tot kunst te verheffen. Genoeg materiaal voor een pittige babbel, dus.

 

'I feel like there's a religion in narrative'

'I designed the show to create (a) strong reaction. I designed Buffy to be an icon, to be an emotional experience, to be loved in a way that other shows can't be loved … I wanted her to be a cultural phenomenon … I wanted people to embrace it in a way that exists beyond "Oh, that was a wonderful show about lawyers, let's have dinner." I wanted people to internalize it, and make up fantasies where they were in the story, to take it home with them, for it to exist beyond the TV show… I feel like there's a religion in narrative.' (Joss Whedon)

 

Dwars door Afrika

Raymond Depardon is fotograaf, documentairemaker maar ook regisseur van drie speelfilms. Hij is een kleine God. In Frankrijk althans, want daarbuiten is zijn werk nagenoeg onbekend. En dat is onterecht want zijn werk verdient al onze aandacht. Sinds kort is veel van zijn filmwerk beschikbaar op dvd, zoals bijvoorbeeld Afriques. Comment ça va avec la douleur? Het is ongetwijfeld een van de meest bijzondere documenten over Afrika. Niet in de eerste plaats omwille van de thematiek die hij behandelt, maar wel door de doorgedreven persoonlijke aanpak die Depardon ervoor uit de kast heeft gehaald. Zijn film toont liefde en bezorgdheid tegelijk. En dat zijn we niet gewoon.

 

Nic nac in een rok

Hopla, weeral opdraven voor een interview met Jan De Cock (yep, Grote Broer van Gerrit De Cock), naar aanleiding van zijn solomoment in de Stella Lohaus Gallery. Zoek daar maar eens een invalshoek voor. Hij is daar verdomme de vijfentwintigste Belg in drie jaar tijd! En dat terwijl dat laatste artikel in de serie 'Waar eet …?' nog een beetje op mijn maag ligt. Voor die editie moest ik trouwens gaan eten met S.M.A.K.-directeur Philippe Van Cauteren. Een zeer gedreven man als je 't mij vraagt. Vier restaurants in twee uur tijd, alsjeblieft! Eén in Oostende, twee in Groot-Antwerpen en ééntje in Luik. Enfin, dat was dus nogal wat anders dan de vernissage bij de Star Bauhaus Academy waar ik met broertje De Cock had afgesproken voor een informele babbel over kunst en kalfjes. …

 

Hoe actueel is Théo Van Rysselberghe?

Bozar pakte dit voorjaar uit met een grote overzichtstentoonstelling met werk van Théo Van Rysselberghe (1862-1926). Grote kunst, veel bezoekers, enthousiaste pers. Maar is het werk van deze schilder nog wel actueel? En zijn dit soort megalomane exposities wel de beste manier om het werk van kunstenaars als Van Rysselberghe te belichten? Kunsthistoricus Tanguy Eeckhout en schilder Olivier Deprez bezochten samen de tentoonstelling, en kijken niet op een vraag of twee.

Fatale Flashbacks

De greep van Hollywood is vandaag zo groot dat elke andere filmcultuur er zich toe moet verhouden. Niet voor niets luidt de ondertitel van Thomas Elsaessers recente studie over Europese cinema Face to Face with Hollywood. films aan deze kant van de oceaan kunnen couleur locale krijgen door de manier waarop zij de Amerikaanse cinema potsierlijk naar de kroon steken, zoals de Franse blockbuster The Fifth Element (Luc Besson, 1997). Of ze kunnen zich onderscheiden door een rigoureus verzet tegen de regels van Hollywood, zoals de Deense Dogma-films.