Voor u ligt het zoveelste cultuurtijdschrift van Vlaanderen. Want laten we wel wezen. Er zijn er (volgens velen te) veel. De kritische - ook virtuele - platforms schieten als paddestoelen de grond uit. Even snel verdwijnen ze weer, want zoals algemeen geweten is, het uitgeven van tijdschriften is een onnoemelijk riskante zaak. Waarom, vraagt u zich ongetwijfeld en zeer terecht af, waarom in godsnaam wéér een tijdschrift?
De voorstelling Vrijdag, een toneelstuk van Hugo Claus uit 1969, heeft ZT Hollandia een nominatie voor Het podiumfestival 2003 opgeleverd. En midden juni werd bekend dat Bert Luppes, die de hoofdrol vertolkt in Vrijdag, de Louis d'Or kreeg van de Vereniging van Schouwburgen en Concertgebouwdirecties. De jury vond dat Luppes in Vrijdag 'een hoogtepunt in zijn loopbaan' bereikte. De VSCD bekroonde de spelprestaties van de acteurs; de kwaliteit van de voorstelling als geheel deed niet ter zake. Die is dan ook betwistbaar. Vrijdag is geen pakkende voorstelling geworden, ondanks de kwaliteiten van de acteurs en de tekst en ondanks het feit dat ZT Hollandia met de succestitel De bitterzoet al eerder een well-made play in de traditie van Vrijdag ensceneerde. Vrijdag is zelfs een beetje saai.
Er zijn behoorlijk wat goede fotografen in dit kleine land. Maar slechts een klein deel ervan geniet een zekere bekendheid. Het grootste gedeelte is niet of alleen bij een select publiek bekend. In deze reeks laat Niko Hafkenscheid vijf minder bekende, maar uitstekende Belgische fotografen over hun werk aan het woord. Elk vullen ze op hun manier het prachtige lappendeken van de Belgische fotografie aan. Lou M.C. Mulder, Marco Jacobs, Annelies De Mey, Philippe Herbet en Marc Trivier zijn allen Belgen. De rode draad door hun fotografie is weliswaar niet in de eerste plaats hun geboorteland, maar wel hun hoogstpersoonlijke passie.
Écrire est évidemment sans importance, il n'importe pas d'écrire.
C'est à partir de là que le rapport à l'écriture se décide.
Maurice Blanchot, L'écriture du désastre.
If I do not subject my discourse to reason, what is left for me but to gibber and emote and knock over my water glass and generally make a monkey of myself?
John Coetzee, The Lives of Animals.
This is my house. This is my house. Het klinkt als een wanhoopskreet. Een laatste poging van de danseres om de vervallen omgeving waarin ze zit, te benoemen. Als een huis dan nog. En om het zich toe te eigenen, zichzelf als eigenares te beschouwen. Tevergeefs.
Larry Clark, het enfant terrible van de Amerikaanse cinema, maakte al naam en faam met zijn harde tienerportretten (Kids en Bully). Deze zomer werd opnieuw een film van hem in de zalen gebracht: Ken Park. Vlaamse filmrecensenten onthaalden de film gematigd enthousiast en tegelijkertijd erg voorzichtig. Die houding zette me aan het denken. Een ideale gelegenheid om het filmkritisch ei, waar ik al een tijdje mee zit, aan u voor te leggen .
Twaalf jaar na zijn alom geroemde debuut Living With The Law, liet de van origine Texaanse singer-songwriter en gitarist Chris Whitley eerder dit jaar Hotel Vast Horizon op de wereld los. Nu ja, de wereld De kans dat je van 's mans nieuwe meesterwerk al gehoord hebt, is bijzonder klein. Chris Whitley laat zich niet vastpinnen op één genre, en nog veel minder op één plaats. De geelrode zonnegloed waarin hij baadt op de hoes van Living with the Law maakt plaats voor een kil Germaans sneeuwlandschap, de weidse woestijnblues voor jazzy fluistersongs. We legden de twee schijven naast elkaar, en vroegen ons af hoe het zover is kunnen komen.
Toen de multimediale theatermonoloog 'Wraak, mijn nooit gelezen brief' van Kunsten-collectief Chahoula eind vorig seizoen door Vlaanderen en Nederland toerde, gebeurde dat vrijwel onopgemerkt. Waaraan dat ligt? Misschien aan het feit dat Chahoula een piepjong en niet-meer-dan-projectgesubsidieerd gezelschap is. Of aan het feit dat voortrekster Nadia Abdelouafi ondanks haar vroegere rollen bij onder meer KVS/de bottelarij, TheaterMalpertuis en Bronks én haar verschijningen in TV-series als 'Heterdaad' en 'Recht op Recht', nog steeds niet erg bekend is bij het grote publiek. Of ligt het dan toch aan het thema van de voorstelling: het laakbare lot van vrouwen in de Marokkaanse gemeenschap? Wie zal het zeggen? Wouter Hillaert ging twee maal kijken naar deze nooit-gelezen-brief, en schrijft er nu een terug.
The Matrix van de broers Wachowski leek in eerste instantie de zoveelste spectaculaire, maar al bij al lege sciencefiction-film. Voor wie aandachtiger toekeek, bleek echter snel dat hier wel iets meer aan de hand kon zijn. The Matrix is sciencefiction met een (potentieel) intelligent randje: 'cyberpunk'. In de eerste Matrix-film worden heel wat mogelijke pistes geopend, en het is daarom erg jammer dat de Wachowski's in het tweede deel, The Matrix: Reloaded, de inhoud hebben laten verdringen door een overdaad aan spektakel. (Het is nog afwachten welke richting het derde deel zal opgaan.) Cyberpunk ontstond in 1984 toen William Gibson de roman Neuromancer publiceerde. In de twintig jaar die intussen verstreken zijn is het genre nooit populairder geweest, en zoals voor zovelen is ook mijn kennismaking met cyberpunk via The Matrix verlopen.
Maart 2003. Walter van den Broecks nieuwste boek verschijnt. Op gelijke voet is de titel. De violen in Cultuurdorp Vlaanderen worden snel gelijk gestemd. 'Je reinste populisme.' 'Gebazel.' 'Pure nostalgie.' Wel wel. Wij namen podiummaker/filosoof Pieter De Buysser onder de arm en trokken op een zomerse dag naar Turnhout, schoonste stad der Kempen en thuisbasis van Van den Broeck. Drie uur later waren beide heren het nog steeds niet eens met elkaar. Gelukkig maar.
In elk nummer werpt rekto:verso zich in de kontro:verso-rubriek op een heet cultureel hangijzer. Twee tegenstrijdige, ongezouten meningen worden broederlijk naast elkaar geplaatst. Als het niet klinkt, dan moet het maar botsen. In dit eerste nummer vliegen redactieleden Tom Rummens en Maarten Van Dyck elkaar met plezier in de haren.