Exclusief: Hans Van Themsche recenseert Ben X
Zoek
Onlangs nam ik samen met nog vier (!) andere gegadigden plaats in het grootste bioscoopcomplex van Gent voor de première van Control. Deze biopic is het alom geprezen debuut van de bekende Nederlandse rockfotograaf Anton Corbijn, een man wiens grofkorrelige beelden van legendes als Johnny Cash, Bono en Marianne Faithfull op menig netvlies gebrand staan.
Terwijl Brahms ten hemel stijgt, ziet hij zijn kloten aan een boom hangen. Zo begint het visioen waarmee Brahms Gets Laid opent, een van de vier romans die Ken Russell (°1927) dit jaar publiceerde om zijn eigen visie op het leven van vier componisten wereldkundig te maken. Andere slachtoffers van dienst zijn Beethoven (Beethoven Confidential), Elgar (Elgar: The Erotic Variations) en Delius (Delius: A Moment with Venus). Russells benadering van de kunstenaarsbiografie is echter allesbehalve alledaags.
Wie vandaag de dag iets meer wil weten over film en hiervoor zijn soelaas zoekt in de filmtheoretische analyses, moet al erg hard zijn best doen om niet met het Sloveense fenomeen Slavoj Žižek te worden geconfronteerd. Dit vrolijke enfant terrible van de filosofie, ook wel de 'Iggy Pop van de filmkritiek' genoemd, is berucht voor zijn opmerkelijke psychoanalytische duidingen van vooral westerse cultuurproducten.
Neem een paar dansende boerka's, verkleed je acteurs als vrouwelijke cops die een Afghaanse boer mishandelen, mix dat met songteksten als 'The Jihad Jive' en 'I wanna be like Osama' en noem het geheel Jihad the Musical. Je bent als beginnend collectief op het Edinburgh Fringe Festival meteen verzekerd van genoeg media-aandacht om je hoge inschrijvingsgeld snel terug te verdienen. Zo gebeurde het deze zomer, en met de nodige ophef. Niet dat het tekstschrijver Zoe Samuel en regisseur Evan Cabnet van Jihad the Musical daarom te doen was. Voor een loutere pr-truc was hun productie veel te serieus opgebouwd, maar een rel kregen ze wel.
Lelijke westerse mannen in maatpak hebben in de twintigste eeuw langzaam maar zeker alle melodie en ritme uit de muziek gebannen onder het mom van 'avant-garde' en 'moderne compositie'. Ze lijken ook alle emotie er te hebben uitgefilterd. Of zijn melodie en ritme niet langer noodzakelijke componenten om emotie te verwoorden in muziek? Die vraag lijkt wel een vloek op het hedendaags elektro-akoestische genre, dat lijkt te lijden onder een saai en al te intellectueel imago, en dat bijgevolg geen doorstroming vindt naar een iets breder publiek.
Het waren de dagen voorbij 'de honderd dagen', toen Stephan Vanfleteren in het Antwerpse Fotomuseum zijn eerste overzichtstentoonstelling opende. Terwijl uit Hertoginnedal berichten binnenliepen over - 'eindelijk' - een akkoord tussen de stoeiende regeringsonderhandelaars over de verdere onttakeling van dit land, presenteerde de vermaarde persfotograaf zijn werk onder de gebeitelde titel Belgicum. Als een relict tegen het vergeten, als een dierbaar in memoriam voor een aaneengeplakt stukje natie waarvan de scheuren nooit zo duidelijk waren. Hoe oogt het oude België door de lens van een conservator?
Af en toe besluipt mij het gevoel Bernard Dewulf te willen zijn. Niet de man zelf natuurlijk (vader, minnaar, of zelfs dichter), maar de blik die uit zijn stukjes spreekt, om de andere dag in De Morgen. Alsof 'het dagelijkse' dan toch even zijn gewicht verliest, van aangesleept en aanslepend spektakel, zo schijnt de blik van Dewulf me dan toe, te midden van de drukdoende krantenkoppen. Een plek waar het licht van de vorige dag zich heeft verzameld, een vlek die mij de krant doet lezen - omdat ze aan het dagelijkse een lichtheid teruggeeft waarvan ik elke dag hoop dat ze mij bijtijds overvalt.
'Als ik over adolescenten schrijf, schrijf ik eigenlijk gewoon over mezelf.' Woorden van Aidan Chambers, Britse auteur van bekende jeugdboeken als Dansen op mijn graf en De Tolbrug. De man is intussen de zeventig voorbij, maar bericht nog altijd met vuur en verve over mensen van zeventien. Van zijn laatste roman, Dit is alles. Het hoofdkussenboek van Cordelia Kenn, is pas de Nederlandse vertaling uit: een turf van achthonderd pagina's waarmee Chambers zijn zesdelige reeks over adolescenten afsluit. Maar is zijn meest ambitieuze boek ook zijn beste?
In Rescue Dawn (2006) dat in de nazomer in de filmhuizen rouleerde, portretteert Werner Herzog de van oorsprong Duitse Dieter Dengler. Deze sluit zich als luitenant bij het Amerikaanse leger aan, maar wordt tijdens zijn eerste vlucht in de Vietnamoorlog direct neergeschoten. De film belicht hoe hij moet zien te overleven in de jungle van Cambodja onder de meest erbarmelijke omstandigheden. En daarmee wordt Rescue Dawn een typische Herzog-film: een kleine man wordt zwaar beproefd te midden van een duistere natuur en etaleert zijn moedige overlevingsdrang. Herzog zoekt ook met deze film weer zijn plek binnen de Duitse filmgeschiedenis en toont zich opvallend onverschillig over vragen omtrent goed en kwaad.
Documentair theater kent een hoogconjunctuur. Steeds vaker baseren makers zich op feiten en formats die niets met fictie van doen hebben. Om de sensatie van hun realitykarakter? Vanuit een politiek engagement dat wantoestanden wil blootleggen? Hoe dan ook sprong 'De Internationale Keuze', een unieke selectie van buitenlandse producties waarmee de Rotterdamse Schouwburg elk seizoen haar deuren opent, mee op de kar. Met History Tilt en Make Me Stop Smoking werden twee voorstellingen getoond op basis van opgedolven archiefmateriaal. Wat vermag dit theater meer dan een avondje Panorama of History Channel?
In 1983 verscheen een 'kleine' film van een oudgediende van de Nouvelle Vague: Pauline à la plage van Eric Rohmer, deel 3 uit de cyclus Comédies et proverbes. De film was toen reeds een soort anachronisme, omdat Rohmer (°1920) al drie decennia lang min of meer dezelfde soort cinema aan het maken was, los van elke mode maar daarom nog niet navelstaarderig. Het verhaal is simpel: een meisje wordt voor de eerste keer verliefd, maar haar gevoelens botsen met de kleinzieligheid, het egoïsme en het fundamentele gebrek aan eerlijkheid van de andere personages, inclusief dat van de jongen waar ze het voor heeft. Dit maakt dat ze minder gelouterd dan geschonden uit het avontuur komt.
Op zijn vijfenvijftigste geldt John Zorn nog steeds als het enfant terrible van de New Yorkse jazzscène; zijn naam wordt gehuldigd als grensverleggend avant-gardist en veelzijdig eclecticus. Hoe komt het dan dat zijn catalogus steeds meer sentimentele filmmuziek, heruitgaven van ouder werk en herkauwde ideeën telt? Onder een zorgvuldig bewaakte reputatie lijkt vooral de logica van de dollar te heersen. De liefhebber betaalt.