Barre tijden

Het is begin juni, maar het lijkt wel winter. Het WK voetbal zou wel eens in sneeuw kunnen opgaan, voorspellen weeranalisten. Of in racistische relletjes door Duitse neo's, voorspellen meer politieke barometers. Het is de klassieke mediatieke warming-up van de aarde voor zijn grootse volksevenementen, nog voor het eigenlijke nieuws te rapen valt. En als het sneeuwt in Berlijn, druppelt het bij ons. Twintigduizend witte paraplu's in Antwerpen tegen zinloos geweld. En ook hier voorspellingen. Volgens een kersverse temperatuurmeting van de VRT en De Standaard voor de komende gemeenteraadsverkiezingen, gaat het Vlaams Belang er in oktober weer op vooruit. Het is winter, ook in Vlaanderen. Zelfs in juni.

Is het, in zo'n bar klimaat, dan een goed of een slecht idee om als geëngageerd schriftje zomaar een e-mail te sturen naar een paar Vlaams Belangers, met de vraag om eens samen te zitten rond hun visie op cultuur? Met stomme ezels en dove kwartels praat men niet, luidt een oude dierenwijsheid. Maar wij zijn niet goed wijs, laat staan de Fabeltjeskrant. Wij vonden het wél een goed idee. Of toch minstens het proberen waard.
Om meerdere redenen. Een: binnen het veld van de kunsten doorbreekt men taboes waar elders in de maatschappij een cordon rond ligt, dixit zowat de hele kunstenaarsgemeenschap als het om haar subsidies gaat. Twee: het gáát hier om haar subsidies, als je een jaar terug de gespierde uitval van de heren VB'ers tegen 'de elitaire stadstheaters' mocht geloven. Drie: vanuit dat geloof brak ikzelf in het maartnummer al een pompeuze lans voor meer linkse confrontaties met rechtse thema's in theater (en besloot ik in de algemene windstilte die erop volgde dan maar te beginnen bij mezelf).

Ik wou geen eenrichtingsinterview, maar een gesprek. Met welk doel? Ik vind het broodnodig dat we eens wat verder raken dan de wederzijdse karikaturen waar beide kampen zich altijd zo veilig achter ingraven. Ik vind het op dit moment cruciaal dat we het kunstdiscours van het Vlaams Belang zo rechtstreeks mogelijk toetsen aan én confronteren met de feitelijke werkelijkheid in theaterland. Eerst samen een voorstelling gaan zien, leek mij daarvoor een aangewezen aanzet. Zo kon het eindelijk ook eens over de inhoud van theater gaan. En ook al zou dat de heren VB'ers een droomkans geven om zich in ons blad nog maar eens gematigder voor te stellen dan ze in hun eigen agressieve verkiezingspamfletjes steevast klinken, toch hoopte ik met zo'n gesprek eens de diepere gronden van hun kunstvisie in beeld te krijgen. Ziezo. Dat waren onze doelen, aan u om uit te maken in hoeverre we ze gescoord hebben. Speel de bal dan graag terug, want … in barre tijden is het makkelijk om je te verschuilen onder je paraplu.

Dat is ook de mening van de vier commentatoren die verderop in dit nummer reageren op het opiniestuk uit het meinummer, waarin Pieter Genard het cultuur- en diversiteitsbeleid van minister Bert Anciaux op de rooster legde. Ze vinden grofweg dat Genard het zich in zijn pleidooi voor de absolute autonomie van kunstenaars net iets te eenvoudig maakte. En kunst is niet eenvoudig, dondert ook Christophe Van Eecke — om totaal andere redenen — in zijn wilde polemiek tegen de meeste kunstkritiek. Het stormt, in deze extra dikke rekto:verso. Alles voor de zon, alles voor de zomer.