Op 25 en 26 november organiseren Recyclart en Les Brigittines hun vierde Urban Rituals festival, dat onderzoekt hoe oude muziek eigentijds of zelfs avant-garde kan zijn. DeBuren en AB brachten onlangs drie heren samen die, elk op hun manier, met diezelfde vraag bezig zijn: gambist/vedelspeler Thomas Baeté, luitist Jozef van Wissem en zanger/draailierspeler Colin H. Van Eeckhout. Wat hen aantrekt in oude muziek, is zowel de grote vrijheid als het ‘back to basics’-gevoel.
Zo geloofde men dat het zou gaan: het geloof zou verdwijnen, de secularisering van de samenleving zou zich onherroepelijk doorzetten. Dat moest wel: de verlichting bevrijdde de mensheid uit de kerkelijke ketenen, Nietzsche verklaarde God dood, wetenschap legde de wereld uit, kunst werd heilig verklaard. Maar zo ging het niet. Net na 9/11 verklaarde Jürgen Habermas onze tijd ‘postseculier’. We geloven dus weer in geloven, klinkt het. Een aftocht naar denkbeelden van voor de verlichting of de volgende stap in een intercultureel denkend humanisme?
Homeland (Iraq Year Zero) - begin oktober opnieuw te zien in België - is een zes uur durende documentaire van de Frans-Iraakse regisseur Abbas Fahdel, niet te verwarren met de gelijknamige Amerikaanse successerie. Niet de CIA speelt hier de hoofdrol, maar gewone Irakezen in Bagdad wiens leven door de eigen regering, door het Westen en door IS onmogelijk wordt gemaakt. ‘Toen ik vertrok, was vluchten iets uitzonderlijks', vertelt Abbas Fahdel aan rekto:verso. 'Niemand vertrok, niemand had het nodig.’
Verzoening begint bij een goed gesprek. Daarom nodigt de Canadese kunstenares Deborah Pearson, zelf een linkse stemmer, mensen die zichzelf als rechts omschrijven uit in haar kano. Een vaartochtje en een open gesprek over politiek, met als doel elkaars standpunten en bezorgdheden te leren begrijpen. In het beste geval zelfs iets van elkaar te leren. Welaan dan, Deborah? Wat heb je zoal geleerd?
Met een steeds sterker uitdijend aanbod aan video-on-demand, streamingsites, en smart- en catch-up-tv lijkt klassieke televisie vandaag in het verdomhoekje te zijn beland. Wie laat zijn avond nog plannen door een uitzendschema – journaal om zeven, duiding om acht, soapie ergens tussenin en laatavondfilm als afsluiter? Volgens mediaprofessor John Ellis loopt dat niet zo’n vaart: klassieke tv heeft zijn tijd nog niet gehad; wel heeft televisie een gevarieerdere invulling gekregen.
Mensen houden van verhalen, en zeker wanneer ze in te passen vallen in een helder en logisch moreel-maatschappelijk kader. Historici hebben de neiging ongerijmdheden in onze ‘grote verhalen’ te onderbelichten, waardoor hun uitkomst een schijn van onvermijdelijkheid krijgt. Dat geldt ook voor de geschiedenis van kunst, politiek en de relaties tussen beide. Dat die onvermijdelijkheid deels constructie is, illustreert Joes Segal in zijn boek Kunst en politiek: tussen zuiverheid en propaganda.
Discriminatie, onderdrukking, aanval en vergelding: elke nieuwe opstoot van geweld in het conflict tussen Israël en Palestina versterkt het beeld van uitzichtloze onverzoenbaarheid. In het niemandsland daartussen zoeken zowel documentairemaker Avi Mograbi als curator-filmmaker Ariella Azoulay naar kritische nuance en begrip voor de feilbare mens. Hoewel hun benadering verschilt, bespelen deze Israëlische makers allebei de poreuze grens tussen documentaire en fictie. Tegenover de eeuwige confrontatie: de kracht van ambiguïteit.
Afrika’s vroege cineasten zochten naar een eigen filmtaal binnen de context van (post)koloniale relaties en Amerikaanse marktdominantie. Nu digitalisering filmproductie financieel en praktisch haalbaarder maakt voor meer mensen, groeien productievolume, diversiteit en de interesse van de filmkijker in werk van eigen bodem. Van grassroots tot high-end is een van de opvallendste kenmerken van nieuw werk uit Afrika de grote openheid voor invloeden van buitenaf: een culturele smeltkroes, niettemin onmiskenbaar Afrikaans.