Wie mag zich kunstenaar noemen en onder welke voorwaarden? De kunstgeschiedenis heeft heel wisselende invullingen van het kunstenaarschap gekend, maar steeds weer raakten die verstrikt in de spanning tussen autonomie en dienstbaarheid. Willen we voorbij die eeuwige tegenstelling, dan zijn we toe aan een stevige update van het kunstenaarschap, aan kunst 3.0. Tegelijk rijst de vraag: gaan we die nieuwe ‘post-artistieke’ praktijk nog herkennen als kunst?
Als we de huidige ontwikkelingen in de beeldende kunst vooruit durven projecteren, lijkt het tastbare object – en daarmee ook de traditionele functie van musea als verzamelplek – steeds meer aan belang te zullen inboeten. In toenemende mate zoeken kunstenaars hun artistieke materiaal in sociale relaties en politieke situaties. Voor prikkelende antwoorden op de artistieke en maatschappelijke uitdagingen van de eenentwintigste eeuw blijken performances, interventies of processen effectiever dan klei of pigment.
Twee steden, twee kunstenfestivals. De derde editie van Electrified in Gent, ‘The Responsive City’, opende onze oren om onze blik op de stad te verbreden. Festival Kanal plaatste de Brusselse wijk Molenbeek in de schijnwerpers. Wat hebben die projecten hun stad te bieden in het dichte struikgewas van stadstentoonstellingen en stedelijke kunstenfestivals?
Als alternatief voor alle economische nutsdenken, ook in de kunsten en op kunstscholen, gelooft de Britse schrijver en collapsonomist Dougald Hine in meer duurzame structuren van gelijkwaardigheid en samenhorigheid. Zo onderzoekt hij het concept van de historische gilde. Vallen er nieuwe artistieke modellen van levenslang leren uit te puren? Een straf experiment is de Temporary School of Thought van Ben Vickers, kunstenaar in Londen.