‘Eyes To The Wind’ – The War On Drugs

Nostalgici vind je in alle maten en gewichten. De een verpakt zijn dosis jeugdsentiment als guilty pleasure, de andere als troost en houvast. Enkel de zelfverklaarde muziekkenner doopt zijn heimwee om tot de Waarheid. Hij gebruikt de tand des tijds als dooddoener, het heden als een doorslagje van. Gelukkig trekt The War On Drugs deze scheefgetrokken verhouding in Lost In The Dream weer recht. Met hun derde album is het immers heerlijk verdwalen in de tijd.

Adam Granduciel, frontman en bezieler van de band, loopt er de laatste jaren wat verloren bij. Nadat zijn vriendin hem liet stikken, bleef hij samen met zijn kat achter in een groot huis in Philadelphia. In ruil voor zijn kluizenaarschap kreeg hij af te rekenen met een stoet aan paniekaanvallen en depressies. En zoals verveling de pennen vanfilosofen scherpt, zo persen depressies doorvoelde catharsis op 180-gram vinyl en branden ze blijvende littekens op compact disc. Bij The War On Drugs is dit niet anders. Granduciel bottelt op Lost In The Dream loutering door sixties- en seventies-nostalgie harmonisch te versmelten met ambient, een formule waaraan hij sinds 2005 heeft gesleuteld met zijn groep.

Zijn groep, ja, want The War On Drugs is vandaag maar ‘een illusie van een band’. Granduciel doet immers het liefste alles zelf, van pianopartij tot opnames. Maar dat was niet altijd zo. In 2005 richtte hij de groep samen op met Kurt Vile, de man die met Wakin on a Pretty Daze hét album van 2013 maakte. Na hun dylanesque debuut Wagonwheel Blues (2008) besloot Vile echter zijn eigen solodroom na te jagen. Het tweede album Slave Ambient klonk hierdoor niet meer als de muzikale roadtrip van Dylan, Petty en Springsteen, maar als een doorlichting van Granduciels diepste verlangen om te vluchten en ergens anders opnieuw te beginnen. Een gevoel dat door de gelaagde synths vertaald wordt in een dromerige en wazige sound, die het midden houdt tussen een rodewijnroes en een hasj-high.

Granduciel bottelt op Lost In The Dream loutering door sixties- en seventies-nostalgie harmonisch te versmelten met ambient

Het escapistische verlangen van Slave Ambient is op Lost In The Dream stilaanuitgegroeid tot een complete verdwijnfantasie, een gevoel dat nog versterkt wordt door de organische sound die herinnert aan Wagonwheel Blues. Omdat de bluesy en meanderende gitaren als een fata morgana aan de einder ontspruiten, duurt het niet lang of The War On Drugs verliest de verhouding tussen tijd en ruimte uit het oog. De tand des tijds bijt van zich af.

In deze mindfulness-natte droom dwaalt The War On Drugs rond als een muzikale profeet, op zoek naar richting en een antwoord op het ‘moeder waarom leven wij’-gevoel. Na een veertigjarige tocht door de rockgeschiedenis vertaalt Granduciel de boodschappen van de rockgoden die zijn tocht kruisten, subliem en doorleefd naar 2014: het is oké om zoekende en onzeker te zijn. Troost u, ge zijt niet alleen! Maar maak het u niet te moeilijk. Wie zoekt die vindt, want – zoals elke nostalgicus weet – the answer, my friend, is blowin’ in the wind. En in 2014 komt deze wind nu eenmaal uit de hoek van The War On Drugs gewaaid. Hou die ogen (en oren) dus maar open!

0’00”: Een vertrouwd silhouet zoekt moeizaam zijn weg door een roestkleurig landschap, dat kreunend onder de hitte enkele zuchtjes gitaar laat ontsnappen.

0’04”: Een klagerige mondharmonica doet de schuwe man opkijken, waardoor hij in zijn rechterooghoek een oude koffergrammofoon opmerkt. Daarop ligt de erfenis van Bob Dylan, gemeten in revoluties per minuut, grijs te worden. Zijn norse blik maakt plaats voor warme nostalgie. That’ll be the day.De zon prikt.

0’16”: Een wolk brengt kortstondig soelaas.

0’19”: Tromgeroffel. Na een tijdje eenzaam langs de uitgestrekte vlakte van de Amerikaanse muziekcultuur te struinen, vindt de naald van de grammofoon eindelijk de groeven van de ziel, van de meest krasgevoelige soort.

0’24”: Terwijl een mengeling van zand en zout zich meester maakt van de smaakpapillen, smelten basso en continuo stilaan samen.

0’36”: Heeft de brandende zon de lp vervormd, of zijn het de eenvoudige accenten van de bas die de muziek van knikkende benen en een gezapig ritme voorziet?

0’40”: Er hangt verandering in de lucht.

0’43”: Is die pianoriedel de verandering? Bob Dylan en The Beatles, dát was verandering. Omwenteling!

0’45”: Plots is-ie daar. De afwisseling van de wacht, én hij heeft zijn leeftijd mee. Een beetje onzeker en verwaaid, dat wel, maar Adam Granduciel is dan ook met de sneldienst van de wind gekomen. Wordt de efficiëntie van windturbines eigenlijk ook berekend per revoluties per minuut? Er is nog werk aan de winkel.

1’02”: Granduciel legt aan de verleden tijd uit wat het is om ’s werelds last te torsen en geleefd te worden, maar woorden als ‘bang’ en ‘onzeker’ zijn nog niet zo diep doorgedrongen. Vooruitgang betekende hoop, iets waarmee de treinen waren vol gesjouwd. Wat als deze nu eens achteruit zouden rijden? Valt het dan te begrijpen?

1’19”: ‘Have you fixed your eyes to the wind?’(een eerste kras)

1’31”: Een vreemde vraag die pas doordringt nadat de gebroken Granduciel zijn stem vragend de hoogte in jaagt. Juist ja, wind heeft de neiging om te condenseren in de ogen. Het moeten niet altijd vliegjes zijn die toevalligin de ogen vliegen.

1’38”: Bààbe? John Wayne, voorzitter van het verleden, houdt nog even zijn ellenboog vast voor hij de deur van de waarneming doorwandelt. Het nummer krijgt plotseling een nieuwe lading. Liefdesperikelen?

2’00”: Met een zucht blaast Adam vijf warme zomers weg om er tien koude winters voor in de plaats te krijgen. ‘We will always have Altamont’, of hoe zat het ook weer? Aan alle mooie liedjes komt een einde.

2’33”: ‘So I’ll set my eyes to the wind’ (een tweede kras)

2’46”: Geef die jongen toch wat krediet. Hoort ge niet dat hij het wat moeilijk heeft?

3’00”: Verdwaald in de droom komt Granduciel de vreemdeling tegen die in hem huist. Hij antwoordt met een pianoriedel. Dé pianoriedel die verandering verraadt en richting geeft.

3’11”: Ik ben verdwaald. (permanente schade)

3’32”: Vind uw weg maar eens terug, als het pad is bestrooid met pathos en breed uitgesmeerde synths.

4’00”: Adam Granduciel rijdt tijdens Lost In The Dream op zijn gevoel en wij rijden mee, want er is geen andere plaats waar wij liever willen zijn. Is muziek het massamedium voor empathie? Is het gevaarlijk om op te gaan in muziek? Veel vragen, weinig antwoorden. Waar blijft de wind toch?

4’40”: De wind die antwoordt, is van Belgische makelij. Ik ben blij dat de saxofoon de jaren 1980 heeft overleefd.

5’56”: Was het nu forward of rewind? Verdwaald in de tijd.

Johannes De Breuker studeerde filmstudies aan de UA en verdwaalt als freelancejournalist graag in het film- en muzieklandschap.