Posture Editions is een boekenreeks die je nog het beste kan omschrijven als een gedrukte expo. Elke editie is opgevat als een papieren tentoonstellingsruimte waarbinnen telkens één kunstenaar vrij spel krijgt. Daarmee vullen de Gentse initiatiefnemers Nikolaas Demoen en Katrien Daemers – met verrassend resultaat – een hiaat op tussen de ontelbare kunstenaarsboeken enerzijds en de catalogi en monografieën anderzijds.
De zoektocht naar alternatieve vormen van tentoonstellen leidde al eerder tot historische publicaties. Zo presenteerde De New Yorkse galeriehouder Seth Siegelaub in 1968 het legendarische Xerox Book. Zeven kunstenaars, onder wie Joseph Kosuth, Sol LeWitt en Lawrence Weiner, kregen elk vijfentwintig pagina’s om hun eigen concept uit te werken in fotokopieën. Wat Posture Editions meer dan veertig jaar later zo bijzonder maakt, is dat het zich in tegenstelling tot eerdere experimenten ontwikkelt als een eenvormige reeks. De vormgeving is sober: A4-formaat, een witte cover met één typerend beeld en een paginavullende afbeelding op de achterflap. Ook binnenin veel witruimte en hoofdzakelijk zwart-wit beeldmateriaal, soms onderbroken door een zwarte print op een gekleurde insert. Elke nieuwe editie van Posture Editions begint als een onbekende, onontgonnen plek, een lege architecturale ruimte in boekvorm. Om die plek te kunnen innemen, wordt elke kunstenaar uitgedaagd zijn eigen werk te benaderen vanuit een tweedimensionaal perspectief.
Intussen realiseerden Nikolaas Demoen en Katrien Daemers sinds september 2011 al zes uitgaven, met werk van Demoen zelf, van Adriaan Verwée, Paul Gees, Hannelore Van Dijck, Mira Sanders & Cédric Noël en, onlangs in april, van Dirk Zoete. Hun bijdragen vallen op te splitsen in twee soorten. Ten eerste zijn er de edities die door Demoen en Daemers zelf worden samengesteld, uiteraard in samenspraak met de kunstenaar. Het boek The Big Convoy van Dirk Zoete is een mooi voorbeeld van hoe zij een zeer specifiek aspect, hier ‘virtuele’ beelden, foto’s die werden overgetekend en opnieuw gescand, uit het oeuvre van een kunstenaar lichten – een aspect waarvoor minder plaats is in een galerie. Zoete kantelde zijn editie horizontaal en orkestreerde een soort dromerige animatiefilm. Beeld na beeld vullen zijn verstilde decors zich met tekeningen van figuranten, circusattributen, boten of zuiver ritmische lijnen.
Naast die ‘gecureerde’ edities is er ook ruimte voor zuiver artistieke conceptboeken, de tweede pijler van Posture Editions. Het boek La chambre de Tania bijvoorbeeld werd tot in het kleinste detail uitgedacht door Mira Sanders. Het kan gezien worden als een nieuw kunstwerk, dat een authentieke plaats inneemt in haar oeuvre. De ingetogen zwart-witcollages uit het boek, gedrukt op karton en overgetekend met geometrische witte lichtstralen, contrasteren immers met het vaak heftige fluo in haar andere werk. De enige kleur in het boek is de paarse tekst van Cédric Noël, een sciencefiction-novel die zich door Sanders’ beelden weeft.
De vrijheid van een A4
Posture Editions nodigt vooral kunstenaars uit die een bijzondere affiniteit hebben met de relatie tussen twee- en driedimensionaliteit, ruimte en vlak, beeld en object. In zekere zin voelen de publicaties, als reflectie op bestaand beeldend werk, dan ook complementair aan. Zo zijn de tekeningen, stills en collages van handen, voeten, lippen en ovalen uit het boek Oog.Blue van Demoen een avontuurlijke aanvulling op zijn oeuvre. En ook de ruimtevullende (tweedimensionale) houtskooltekeningen van Hannelore Van Dijck – gewoonlijk als texturen, landschappen of interieurs aangebracht in kamers en tentoonstellingsruimten – krijgen in de uitgave So grün war mein Tal, opnieuw teruggeplooid naar het platte vlak, een extra papieren vertaling.
Elke nieuwe editie van Posture Editions begint als een onbekende, onontgonnen plek
Elke editie wordt ingeleid door een kunstcriticus. In die openingstekst ziet Posture Editions het evenbeeld van de introductie in de inkomhal van het museum. Hoewel die keuze tot een originele bijdrage kan leiden, zoals het ‘Lof van de hand’ door Christophe Van Gerrewey bij Oog.Blue, kan het de kunstenaar ook te veel kaderen. Anders dan je zou verwachten, stuurt zo’n inleidende tekst je onbevangen perceptie van het werk meer dan de vooraf vastgelegde format van de uitgave zelf. Voor jonge kunstenaars als Hannelore Van Dijck vormt het wel een mooie kans voor een eerste diepgravende tekst over hun artistieke praktijk.
De dwingende format van Posture Editions lijkt door de kunstenaars niet als een dwangbuis te worden ervaren, integendeel. Voor de afgelijnde vorm werden in de afgelopen edities al verrassende, frisse oplossingen gevonden. In tegenstelling tot andere kunstenaarspublicaties, die juist gekenmerkt worden door excentrieke verschijningsvormen, lijkt de eenheid in vorm net een spannende verscheidenheid op te leveren. Maar Posture Editions is niet alleen daarom een indrukwekkende reeks. Het is een ‘plaats’ waar je (ook jonge) kunstenaars op een andere manier kan ontdekken, meer specifiek en toch omvattend. Bovendien kan Posture Editions los functioneren van de marktwaarde van het werk van de kunstenaars. Dat betekent dat je een editie kan kopen voor slechts 10 euro én dat de kunstenaar bevrijd is van de verwachtingen en de mogelijke inmenging van zijn galerie. Posture Editionsis een van die zeldzame initiatieven waarbinnen de kunstenaar zich echt vrij kan bewegen, ook al gebeurt dat binnen de grenzen van een A4.
Lotte De Voeght werkt voor S.M.A.K. en is redacteur beeldende kunst bij rekto:verso.
^ Terug naar boven
Post new comment